در این گزارش به بررسی طرح‌هایی ضد ایرانی پرداخته‌ایم که نمایندگان کنگره از زمان آغاز نخستین دور مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین معرفی کرده‌اند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم [2]، از زمانی که مذاکرات رفع تحریم‌ها در فرودین‌ماه ۱۴۰۰ (فوریه ۲۰۲۱) آغاز شد، تحرکات ضد ایرانی نیز در هیئت حاکمه آمریکا شدت گرفته به گونه‌ای که قانونگذران کنگره با معرفی طرح، نامه‌نگاری، اظهارنظر و برگزاری نشست‌های مختلف سعی دارند مخالفت خودشان را با بازگشت دولت جو بایدن به برجام ابراز کنند.
به تازگی سی و سه نفر از اعضای جمهوریخواه سنای آمریکا در نامه‌ای به جو بایدن هشدار داده‌اند که دولتش باید هر گونه توافق در خصوص برنامه هسته‌ای ایران را به کنگره ارائه دهد، در غیر این صورت قانونگذاران برای بی‌اثر کردن آن تلاش خواهند کرد و در صورت بازگشت جمهوریخواهان به قدرت، در صدد لغو آن برخواهند آمد.
این عده به رهبری سناتور تد کروز، از مخالفان مشهور توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ – برجام – در نامه خود به جو بایدن گفته‌اند که از «تمام گزینه‌ها و اهرم‌های موجود» استفاده خواهند کرد تا اطمینان حاصل کنند که او در هرگونه توافق جدید با ایران «به قوانین ایالات متحده پایبند خواهد ماند».
این چندمین نامه‌ای است که نماینده‌های کنگره آمریکا تا کنون درباره تلاش‌های ادعایی دولت جو بایدن به برجام نوشته‌اند و دولت آمریکا را به مانع‌تراشی در اجرای برجام تهدید کرده‌اند. قانونگذاران کنگره قبل از این هم چندین بار نامه‌هایی با مفاد مشابه منتشر کرده‌اند.
مخالفت‌های قانونگذاران آمریکایی از چندین وجه قابل بررسی است. از یک طرف، مسئله ورود به برجام برای رقیبان سیاسی بایدن مجالی برای تسویه حساب‌های سیاسی با دولت بایدن در آستانه فرا رسیدن انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره است.
از طرف دیگر، قانونگذاران آمریکایی می‌دانند که از طریق این مخالفت‌ها می‌توانند با ایجاد تردید درباره آینده برجام، امکان بهره‌مندی اقتصادی از مزایای آن را کاهش دهند. ضمن آنکه، به باور این گروه چنین مخالفت‌هایی می‌تواند دست مذاکره‌کنندگان آمریکایی را برای فشار بر تیم ایران بالاتر ببرد.
این مخالفت‌ها به هر دلیل اعمال شده باشد، تا به حال نشانه‌ای مبنی بر اینکه هیئت حاکمه امریکا به تصمیم سیاسی لازم برای ورود به برجام گرفته باشد مشاهده نشده است.
در این گزارش به بررسی طرح‌هایی ضد ایرانی پرداخته‌ایم که نمایندگان کنگره از زمان آغاز نخستین دور مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین معرفی کرده‌اند.
طرح منع غنی‌سازی ایران
«باب منندز» و «لیندسی گراهام» قطعنامه‌ای با هدف ایجاد و راه‌اندازی یک بانک سوخت هسته‌ای در منطقه و منع غنی‌سازی هسته‌ای ایران معرفی کرده‌اند. این دو سناتور ادعا کرده‌اند ایالات متحده می‌تواند در ازای صرفنظر کردن ایران از غنی‌سازی بومی «تحریم‌های اصلی» وضع‌شده علیه ایران را رفع کند.
با این حال، این دو سناتور که از دو حزب جمهوریخواه و دموکرات هستند تصریح کرده‌اند حتی در این حالت هم سایر تحریم‌هایی که به بهانه‌های «حقوق بشر»، «فعالیت‌های منطقه‌ای» و غیره علیه ایران وضع شده‌اند نباید رفع شوند.
طرح توقف پهپادهای ایران
طرحی که «رابرت منندز»، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنا آن را ارائه کرده خواستار جلوگیری کردن از دستیابی ایران و گروه‌های هم‌پیمان با ایران در منطقه به هواپیماهای بدون سرنشین و قطعات یدکی این هواپیماها است.
نسخه موازی این طرح هم در مجلس نمایندگان آمریکا توسط یک نماینده دموکرات و یک نماینده جمهوریخواه کنگره ارائه شده است. به موجب این طرح هر گونه فروش و انتقال قطعات پهپادی به ایران یا از این کشور، مشمول تحریم‌های واشنگتن در قبال تسلیحات متعارف خواهد شد. تهیه‌کنندگان این طرح مدعی شده‌اند که دستیابی ایران به فناوری‌های پهپادی امنیت آمریکا و نیروهای این کشور در منطقه را به خطر می‌اندازد.
در مجلس نمایندگان، این طرح اکنون به تصویب کمیته روابط خارجی رسیده و منتظر رأی‌گیری در صحن اصلی است. این طرح همزمان با برگزاری دور هشتم مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین به تصویب رسید و تحلیلگران گفتند که بر روند مذاکرات اثر منفی خواهد داشت.
طرح متهم‌سازی ایران به آدم‌ربایی
دولت آمریکا همزمان با جاری بودن مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین تیرماه سال جاری ایران را به تلاش برای ربودن یکی از مخالفانش متهم کرد. نمایندگان آمریکا بر اساس همین ادعاهای اثبات‌نشده روز ۱۲ جولای ۲۰۲۱ طرحی را معرفی کرده و خواستار تحریم افرادی شدند که با تلاش ادعایی تهران همراهی کرده‌اند.
این طرح هنوز به قانون تبدیل نشده اما دولت آمریکا بر مبنای همین ادعاهای سپتامبر ۲۰۲۱ (شهریورماه) چهار فرد ایرانی را بر مبنای همین ادعاها هدف تحریم قرار داد.
طرح حقوق بشری
بیش از ۲۰ قانونگذار آمریکایی نوامبر ۲۰۲۱ قطعنامه‌ای را معرفی کرده و در آن با ارائه آمارهایی از منابع مغشوش و غیرمستند ایران را به «قتل‌عام معترضان» متهم کرده‌اند. در این قطعنامه از وزارت خارجه آمریکا خواسته شده اعلام کند در آبان‌ماه سال ۹۸، نزدیک به ۱۵۰۰ نفر از «معترضان» کشته شده‌اند.
تصویب چند طرح در لایحه بودجه
کنگره آمریکا آذرماه سال جاری در قالب لایحه بودجه دفاعی آمریکا چندین طرح را علیه ایران تصویب و به قانون تبدیل کرد. در یکی از بندهای ای قانون تصریح شده هیچ مقداری از وجوهی که به موجب این قانون در اختیار وزارت دفاع آمریکا قرار می‌گیرد نباید برای انتقال یا تسهیل انتقال ارز یا سایر اقلام ارزشمند به حکومت ایران، نهادهای تابعه حکومت ایران و یا عوامل آن مورد استفاده قرار گیرد.
بند دیگری از این لایحه مدیر اطلاعات ملی آمریکا را ملزم می‌کند حداکثر ظرف ۱۸۰ روز بعد از اجرایی شدن قانون، گزارشی را که حاوی شرح مفصلی از پیشرفت‌های نظامی ایران از جمله توانمندی‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیروی قدس سپاه پاسداران و بسیج است تقدیم کمیته‌های مقتضی کنگره کند.
بخش دیگری از این لایحه به توضیح درباره «برداشت کنگره» از غنی‌سازی اورانیوم در ایران پرداخته و ادعا کرده است: «تصمیم ایران برای غنی‌سازی اورانیوم تا خلوص ۶۰ درصدی یک اقدام تنش‌آمیز دیگر است و زمان گریز ایران برای ساخت مواد غنی‌سازی‌شده جهت ساخت بمب را کوتاه می‌کند.»
بودجه ضد ایرانی وزارت خارجه آمریکا
در یکی از بندهای طرح بودجه وزارت خارجه آمریکا در ۲۰۲۰ تصریح شده بخشی از منابع مالی که تحت عناوین «برنامه‌های دیپلماتیک»، «صندوق حمایت اقتصادی» و «برنامه‌های منع‌اشاعه، ضدتروریسم و برنامه‌های مرتبط» به وزارت خارجه اختصاص می‌یابند بایستی در جهت سیاست ایالات متحده آمریکا برای «جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای»، جلوگیری از نقض قطعنامه‌های شورای امنیت توسط ایران و اجرای تحریم‌ها علیه ایران کشور هزینه شوند. این طرح بعد از بررسی‌های لازم به تصویب رسید.
تسلیحات بیولوژیکی
طرح دیگری به نام «قانون سیاست‌ها درباره سلاح‌های بیولوژیکی» به مجلس سنا ارائه شده که خواستار ارائه ارزیابی‌های دقیق از تلاش‌های ادعایی چین، ایران، روسیه، کره شمالی، سوریه و هر کشور دیگری از سلاح‌های بیولوژیکی است.
ادعاها درباره دارایی مقام‌های ایران
چهارعضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا جولای ۲۰۲۱ طرحی را معرفی کرده که دولت امریکا را ملزم می‌کند که درباره ارتباط مقام‌های حکومت ایران با موسسات مالی گزارشی تهیه کند.
ضد انتخابات ایران
تد کروز، نماینده تندرو ایالت تگزاس در مجلس سنا با معرفی طرحی در تاریخ ۱۵ جولای ۲۰۲۱ خواستار آن شده نام سید ابراهیم رئیسی که در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران به پیروزی رسیده در فهرست تحریم‌ها قرار گرفته و دارایی‌های ایشان مسدود شوند.
طرح جلوگیری از پیوستن آمریکا به برجام
«اندرو کلاید»، عضو کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا در ژوئن ۲۰۲۱ طرحی برای جلوگیری از بازگشت آمریکا به برجام، بدون ارائه برخی تأییدیه‌ها و تضمین‌ها به کنگره ارائه کرده است. این طرح با حمایت ۱۲ نماینده دیگر همراه شده است.
قانونگذاران آمریکایی در این طرح گفته‌اند که رئیس‌جمهور بدون تأیید توافقات در مجلس سنا مجاز به کاهش، تعلیق یا صدور معافیت‌های تحریمی در خصوص تحریم‌های ایران نیست.
طرح ارائه توافق با ایران به کنگره
«ران جانسون»، از قانونگذاران مخالف برجام با حمایت ۱۹ سناتور دیگر طرحی به مجلس سنا ارائه کرده‌اند که می‌گوید هر گونه توافق میان دولت ایالات متحده با ایران بایستی به معاهده تبدیل شود و به همین منظور بایستی در این مجلس مورد رأی‌گیری قرار بگیرد.
طرح حفظ تحریم‌ها علیه ایران
«جیمز لانکفورد» با حمایت سه عضو دیگر کمیته امور بانکی مجلس سنا در ماه می ۲۰۲۱ با ارائه طرحی موسوم به «قانون حفظ تحریم‌ها علیه ایران» خواستار محدود کردن اختیارات رئیس‌جمهور برای رفع تحریم‌ها علیه ایران پس از ورود به برجام شد.
در این طرح آمده است: «برداشت کنگره این است که ایالات متحده نباید به صورت پیش‌دستانه تحریم‌هایی را که به نفع صنعت نفت و بخش مالی ایران تمام می‌شود را کاهش دهد، مگر آنکه سنا به موجب بند ۲ قانون اساسی ایالات متحده ذیل یک معاهده بتواند توصیه‌های لازم را ارائه کرده و موافقاتش را اعلام کند.
گزارش‌دهی درباره روابط ایران-چین
مجلس نمایندگان آمریکا دسامبر ۲۰۲۱ لایحه بودجه دفاعی سال ۲۰۲۲ را به تصویب رساند. برخی از مفاد این طرح به دنبال ملزم کردن دولت به اقداماتی ضد ایران است.یکی از بندهای این مصوبه به «گزارش‌دهی درباره روابط نظامی ایران و چین» اختصاص یافته است.
در این بند آمده است: «حداکثر ۱۸۰ روز بعد از تاریخ اجرایی شدن این قانون و طی ۴ سال آینده به صورت سالانه، وزیر دفاع بایستی گزارشی مشتمل بر ارزیابی‌هایی مفصل از موارد ذیل به کمیته‌های نیرهای مسلح مجلس نمایندگان و سنا ارائه دهد:
۱) روابط نظامی میان ایران و چین، از زمان منقضی شدن قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد در اکتبر ۲۰۲۰؛
۲) تأثیرات مستقیم یا غیرمستقیمی که فسخ مجوزها و معافیت‌های تحریمی یا تعلیق تحریم‌های اقتصادی علیه ایران ممکن است بر استفاده از چنین ابزارهایی یا اثربخشی آنها به جای بگذارد.
تصویب طرح مهار فناوری پهپادهای ایران در کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا [3]
انتهای پیام/