تغییرات اساسی و سریع روندها و رویه های اقتصادی، سیاسی و فناوری در دنیای کنونی تاثیرات شدیدی بر عملکرد و خط مشی های کشورها داشته است.
خبرگزاری تسنیم– رهبر معظم انقلاب به مناسبت همایش گام دوم از نگاه قرآن و حدیث، بیاناتی را درباره نگاه به آینده چهل ساله با استفاده از جمع‌هایی دانا و دلسوز فرموده اند که این گروه ها می بایست با رویکردی علمی و مبتنی بر معارف اسلامی نسبت به پیش آگهی اقدام بورزند. به همین دلیل ضرورت ایجاد سامانه های رصد و دیده بانی در کشور احساس می شود که در ادامه به توضیح آن پرداخته می شود:
تغییرات اساسی و سریع روندها و رویه های اقتصادی، سیاسی و فناوری در دنیای کنونی تاثیرات شدیدی بر عملکرد و خط مشی های کشورها داشته است. تحقیقات نشان می دهد که تنها معدودی از کشورها به‌ویژه در کشورهای جهان سوم موفق به شناخت و سپس واکنش صحیح و بموقع در برابر اینگونه تغییرات شده اند و بسیاری از آنها هنگامی اقدام به عمل کرده یا می‌کنند که تغییر به صلابت و صراحت کامل رسیده است و چاره ای جز تن دادن به نتایج آن و واکنش انفعالی وجود ندارد. اینگونه کشورها غالبا سعی می کنند با تکیه بر تجربیات گذشته، کشور را اداره کنند و بر مبنای روندها و رخدادهای تاریخی به تحلیل شرایط نیازهای آتی بپردازند که قطعا با استفاده از این روشها، چالشهای عمیق و شکستهای سنگینی را تجربه خواهند کرد.
در مقابل کشورهایی که با رویکرد های آینده نگرانه و با نگرشی کاملا متفاوت به تغییرات می نگرند و نه تنها در پی حذف و کنترل آنها نیستند، بلکه در جستجوی آثار و نشانه بالقوه آن هستند و از تغییر استقبال می کنند. این کشورها که خود الهام بخش برای بقیه نیز هستند، نیک می دانند که موفقیتشان تا حدود زیادی به توان پاسخگویی به تغییرات محیطی بستگی دارد و بنابراین مهمترین نگرانی های آنان، ایجاد ساختار سازمانی منعطف، تشکیل و هدایت گروههای ایده پردازی، تعیین و تحقق دگرگونی استراتژیک و انتخاب افرادی است که برای تغییر استراتژیک، انگیزه و توانایی داشته باشند و این نگرانیها جز در پرتو داشتن تفکر استراتژیک به اطمینان خاطر و بقای سازمان منجر نخواهد شد.
این حرکت با طراحی چشم انداز و تثبیت آن آغاز می شود، تثبیت آن در صورتی که با توانایی انتقال آن به دیگران تنظیم شود، مبنایی برای توانمند کردن دیگران خواهد بود.تصورات از آینده، تدوین این تصورات، توانمند کردن مردمان از طریق آرمان، سه عنصر مشخص در یک زنجیره هستند.بصیرت – تصوراتی که شکل گرفته‌اند- فرایندی تعاملی است که به همان میزان که به گذشته مربوط می شود به آینده هم ربط پیدا می کند، بلکه باید گفت که با طرحی برای آینده گره می خورد و تدوین آن به پایداری و توانمندی آحاد مردم کشور منجر خواهد شد.
به همین حهت رویکرد دیده‌بانی آینده توصیه می شود که شامل پایش سیستماتیک محیط خارجی برای درک بهتر ماهیت و سرعت تغییرات آن است. این درک به منجر به شناسایی فرصت‌های بالقوه، چالش‌ها و تحولات آینده خواهد شد.
سامانه های پیش آگهی ملی با زیر نظر داشتن یک زمینه خاص با هدف شناسایی چالش ها و فرصت های آتی موجود در آن زمینه، طراحی های مناسب را برای اقدام انجام خواهند داد.. دیده بانی علاوه بر آینده، برای موضوعاتی که در مجاورت با پارادایم فعلی هستند، نیز انجام می شود. دیده بانی برای تعیین اولیه حوزه های کلیدی جهت انجام تجزیه و تحلیل عمیق بعدی و تهیه سناریو یا نقشه راه برای آن ها رویکرد بسیار مفیدی است.
حسن بیک محمدلو
انتهای پیام/
